Bệnh chàm trẻ sơ sinh là gì? nguyên nhân và cách điều trị!

Trẻ sơ sinh gặp các vấn đề về da như da khô, đỏ, ngứa cho thấy dấu hiệu của bệnh chàm. Bệnh chàm ở trẻ sơ sinh là một căn bệnh thường gặp, tuy không phải là một căn bệnh nguy hiểm nhưng lại khiến trẻ khó chịu. Trẻ em bị bệnh chàm có làn da nhạy cảm hơn những người khác. Dưới đây là những thông tin mà cha mẹ cần biết về căn bệnh ngoài da này.

1. Chàm da ở trẻ sơ sinh là bệnh gì?

Chàm da ở trẻ sơ sinh là một thể thuộc viêm da cơ địa, tình trạng này còn được gọi là chàm sữa hay lác sữa, thường xuất hiện ở trẻ từ 2 tháng tuổi đến 2 tuổi. Trẻ sơ sinh bị chàm da có các biểu hiện như da khô, nổi mẩn đỏ, có vảy, có mụn nước nhỏ gây cảm giác ngứa. Các thương tổn có xu hướng nổi ở má và da đầu, sau đó lan đến cánh tay, chân, ngực hoặc các bộ phận khác.

Theo các chuyên gia, cơ chế khiến bệnh chàm sữa khởi phát là do hàng rào da hư tổn. Hàng rào da này là lớp chắc bảo vệ cơ thể, có 2 chức năng chính là tránh tác động của các yếu tố bên ngoài xâm nhập và ngăn sự bốc hơi nước trong da. Khi bị hư tổn, da dễ thoát nước, các tác nhân bên ngoài cũng dễ dàng xâm nhập gây viêm, khô, ngứa, nổi mẩn đỏ.

Chàm da ở trẻ sơ sinh tuy không nguy hiểm nhưng lại khiến bé khó chịu. Bệnh rất khó để điều trị dứt điểm, hay tái phát nhưng không lây.

2. Nguyên nhân gây chàm ở trẻ sơ sinh

Nguyên nhân gây ra bệnh chàm rất phức tạp và vẫn chưa được xác định một cách rõ ràng. Tuy nhiên, theo nghiên cứu, bác sĩ da liễu thấy rằng có các yếu tố nguy cơ khiến trẻ bị chàm cao hơn bao gồm:

• Di truyền: Nếu trong gia đình có cha hoặc mẹ có tiền sử mắc bệnh viêm da cơ địa,… thì trẻ sinh ra có khả năng cao bị chàm sữa.
• Do rối loạn quá trình trao đổi chất: Làm suy giảm khả năng của hệ miễn dịch tạo điều kiện thuận lợi để chàm khởi phát và phát triển mạnh.
• Tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng như lông động vât, phấn hoa hoặc do ăn phải các thức ăn gây dị ứng như tôm, cua, cá biển.
• Các yếu tố khác: Ngoài ra, bệnh cũng có thể khởi phát do một số yếu tố khác như môi trường ô nhiễm, thời tiết hanh khô, vệ sinh da kém, dị ứng thành phần xà phòng tắm, các loại thuốc tẩy, nước giặt,…’

☛ Tham khảo chi tiết tại: Top nguyên nhân khiến bé bị chàm sữa

3. Triệu chứng chàm da ở trẻ sơ sinh

Như đã đề cập, chàm sữa thường xuất hiện ở trẻ từ 2 tháng tuổi đến 2 tuổi, đặc biệt nhiều ở trẻ dưới 6 tháng tuổi. Các tổn thương xuất hiện nhiều ở mặt, hai bên má, cằm, trán và có thể la ra toàn thân. Các triệu chứng dễ nhận biết bằng mắt thường như:

• Xuất hiện các đám đỏ trên má, cổ hay trán. Đây là biểu hiện đầu tiên của bệnh. Các mẹ thường nhầm lẫn sang hiện tượng rôm xảy hoặc nẻ da.
• Mụn nước nhỏ li ti mọc trên các đám da bị đỏ. Chúng rất dễ vỡ, rịn nước, đóng vảy và cuối cùng là bong tróc vảy.
• Sau một thời gian, các vùng da bị chàm sẽ trở nên thô ráp, các vảy nhỏ li ti, da khô và căng lên.
• Những vùng da bị tổn thương gây ngứa nên trẻ thường hay gãi hay dụi má. Điều này có thể làm cho các mụn nước vỡ ra, gây chảy máu. Nếu như không được vệ sinh tốt, vùng da rất dễ bị nhiễm khuẩn hoặc bội nhiễm. Nó sẽ gây khó khăn cho việc chữa trị, đồng thời để lại sẹo và gây mất thẩm mỹ cho trẻ.

Thông thường, bệnh sẽ thuyên giảm dần (khi trẻ trên 1 tuổi) và có thể tự khỏi. Nếu sau 4 tuổi trẻ vẫn chưa khỏi, bệnh sẽ tiến triển kéo dài, hay tái phát và trở thành chàm thể tạng.

☛ Tham khảo đầy đủ tại: Dấu hiệu chàm sữa giúp mẹ nhận biết phân biệt với bệnh khác!

4. Chàm sữa ở trẻ sơ sinh có nguy hiểm không?

Chàm ở trẻ sơ sinh thường không nguy hiểm, thậm chí bệnh sẽ tự khỏi trước khi bé trưởng thành. Tuy không nguy hiểm đến tính mạng, xong chàm khiến bé khó chịu bởi đặc tính kéo dài và tái phát nhiều lần, ảnh hưởng đến sự phát triển của bé.

• Các cơn ngứa ngáy điển hình của bệnh chàm có thể khiến trẻ mất ngủ. Đặc biệt, trẻ sơ sinh cần ngủ rất nhiều giờ mỗi ngày (trẻ từ 3 tháng cần ngủ 10-16 tiếng mỗi ngày).
• Không ngủ đủ giấc có thể khiến trẻ mệt mỏi, bỏ ăn, quấy khóc. Từ đó ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất và trí tuệ của con.
• Những trường hợp chàm chuyển biến nặng hơn, thói quen gãi ngứa của con khiến lớp da bị trợt xước, chảy máu, viêm nhiễm. Nếu mẹ không biết cách vệ sinh sạch sẽ, nguy cơ hình thành chàm bội nhiễm sẽ rất cao.

Thông thường chàm sẽ tự khỏi khi trẻ hơn 2 tuổi. Lúc này hệ thống miễn dịch của con đã dần hoàn thiện. Nhưng trên thực tế, chức năng tự chữa của còn căn cứ vào nhiều yếu tố khác nhau như cơ địa của bé. Nếu sau 4 tuổi, các triệu chứng của bệnh chàm không thuyên giảm, khả năng cao nó sẽ chuyển thành viêm da cơ địa và đeo đẳng con suốt cuộc đời.

Chính vì thế mặc dù chàm có khả năng tự khỏi, không nguy hiểm song một số chuyên gia da liễu khuyến cáo bố mẹ buộc phải chữa trị cho con càng sớm càng tốt.

5. Khi nào cần đưa trẻ đến bác sĩ?

Các mẹ cần đưa con đến bác sĩ khám càng sớm càng tốt. Thời điểm thích hợp nhất là khi các triệu chứng bệnh chàm bắt đầu biểu hiện rõ như:

• Xuất hiện các nốt đỏ trên da, khi sờ vào sẽ có xảm giác thô ráp, nổi những vảy nhỏ li ti
• Nếu quan sát kĩ, mẹ sẽ thấy con hay quơ tay lên mặt muốn gãi ngứa. Điều này có thể khiến mụn nước vỡ ra, lúc này nếu không vệ sinh cẩn thận sẽ khiến bệnh càng nặng thêm.
• Ngoài ra, các cơn ngứa ngáy cũng khiến bé cảm thấy khó chịu trong người, ngủ không ngon giấc, thường xuyên quấy khóc và kén ăn.

Việc khám bác sĩ sớm giúp phát hiện chính xác tình trạng bệnh của con, từ đó sẽ đưa ra biện pháp điều trị phù hợp, cụ thể. Với mỗi mức độ của bệnh, bác sĩ sẽ có những loại thuốc đặc trị riêng cho trẻ. Bố mẹ tránh tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ hoặc dùng các loại lá dân gian để đắp lên da bé vì da con lúc này rất nhạy cảm.

6. Điều trị bệnh chàm ở trẻ sơ sinh

Chàm sữa là bệnh da liễu phổ biến ở trẻ nhỏ, thương tổn ở dạng mãn tính, dễ tái đi tái lại nhiều lần. Do đó, cha mẹ cần biết một số phương pháp điều trị để kiểm soát tình trạng bệnh và ngăn ngừa chàm tái phát. Dưới đây là một số cách điều trị chàm sữa ở trẻ sơ sinh mà phụ huynh cần nắm được:

Điều trị bằng thuốc

Điều trị bằng thuốc có tác dụng làm dịu da, chống khô da, chống nhiễm trùng, chống viêm ngoài da, giảm ngứa. Có 2 dạng thuốc là thuốc bôi và thuốc uống. Tùy theo trường hợp cụ thể mà bác sĩ sẽ kê các loại thuốc uống hoặc thuốc bôi phù hợp.

Thuốc bôi

• Thuốc làm ẩm ngoài da: urea 10%, petrolatum và các thuốc có dược tính tương tự giúp dưỡng ẩm, làm mềm da, thúc đẩy quá trình phục hồi của hàng rào bảo vệ da.
• Thuốc đắp: thường sử dụng thuốc đắp Jarish, nước muối sinh lý 0,9%, dung dịch thuốc tím 1%.
• Thuốc kháng histamin và một số kháng sinh dạng bôi ngoài có tác dụng hạn chế sự lan rộng của vùng viêm nhiễm và giảm ngứa.
• Thuốc điều trị mạnh: Có thể sử dụng corticosteroid ở liều thấp để điều trị cho các trường hợp nặng có kèm dầy da, lichen hóa trên da.
• Thuốc bong vảy: gồm các nhóm như mỡ goudron, crysophanic, ichthyol, mỡ salicyle 5% và 10%,…

☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Trẻ sơ sinh bị chàm sữa bôi thuốc gì? Mách mẹ cách chọn

Thuốc uống

• Thuốc ức chế miễn dịch: thuốc kháng histamine H1 dùng cho những trường hợp chàm sữa do kích ứng, dị ứng, giúp giảm ngứa.
• Thuốc kháng sinh: Tetracyclin hoặc Erythromycin được chỉ định sử dụng khi có nhiễm khuẩn ngoài da.
• Thuốc corticoid dạng uống: chỉ định sử dụng rất hạn chế trong những đợt bùng phát nặng.

Điều trị bằng phương pháp dân gian

Ngoài việc điều trị bằng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, thì ở một số trường hợp bệnh nhẹ, mẹ có thể sử dụng một số phương pháp dân gian như cho trẻ tắm nước lá, ngâm rửa với các cây thuốc lành tính để hỗ trợ khắc phục các triệu chứng trên da cho trẻ. Các mẹo dân gian này thường là:

• Lá trà xanh: Lấy 1 nắm lá trà xanh, rửa sạch, ngâm với muối loãng, rửa lại rồi đem đun sôi với nước. Dùng nước này để tắm hoặc cho trẻ ngâm rửa vùng da bị tổn thương.
• Lá ổi: Chuẩn bị 1 nắm lá ổi tươi, rửa sạch, để ráo nước, đun sôi với nước trong 5 – 7 phút. Để nguội, lấy nước này ngâm rửa vùng da bị chàm của trẻ khoảng 15.
• Lá trầu: Lấy 1 nắm lá trầu không, ngâm nước muối, rửa sạch, đun sôi với nước ở lửa nhỏ, để nguội rồi lấy nước này tắm cho trẻ.

Do làn da trẻ hết sức nhạy cảm hơn nữa còn đang tổn thương nên cần đặc biệt cẩn thận khi áp dụng. Tuyệt đối không áp dụng các mẹo dân gian này cho trẻ có trầy xước, chảy máu ở vùng mắc bệnh chàm. Điều này có thể khiến da trẻ bị bội nhiễm, nhiễm trùng để lại sẹo trên da.

☛ Tham khảo thêm tại: Trẻ bị chàm sữa, tắm lá gì cho hiệu quả?

Điều trị tại nhà

Bên cạnh những cách điều trị bệnh chàm ở trẻ sơ sinh, mẹ cần chú ý đến cách chăm sóc da tại nhà cho trẻ có thể giúp hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.

• Vệ sinh tắm rửa: Việc tắm rửa hàng ngày đúng cách sẽ góp phần điều trị bệnh chàm ở trẻ sơ sinh. Tắm nước ấm, ngày 1-2 lần, chỉ nên tắm cho trẻ dưới 15 phút, không nên tắm quá lâu. Đặc biệt, cần tránh các loại sữa tắm tạo bọt, thay vào đó nên chọn các loại có độ pH trung tính chuyên dụng cho da bị chàm. Ngay khi tắm xong, lau khô cho trẻ bằng khăn mềm, không chà xát mạnh lên da trẻ.
• Dưỡng ẩm thường xuyên cho da trẻ: Nên dùng các loại kem dưỡng ẩm cho da để cung cấp độ ẩm cần thiết và phục hồi hàng rào bảo vệ da. Bôi ngày 1 – 2 lần để ngừa bệnh tái phát.
• Tránh mặc đồ chật và các loại quần áo bằng chất liệu len, sợi tổng hợp để tránh gây cọ xát vùng da bị chàm. Nên cho trẻ mặc những loại quần áo mềm, làm bằng chất liệu bông vì chúng mềm mại, dễ thấm hút mồ hôi.
• Tránh để trẻ cào gãi: Nên cho trẻ đeo bao tay vải mềm, cắt ngắn móng tay móng chân để tránh trẻ ngứa gãi làm tăng nhiễm trùng da.
• Giữ cho da trẻ luôn khô, sạch, tránh để cơ thể trẻ đổ mồ hôi ẩm ướt, thay tã lót cho trẻ thường xuyên. Cần vệ sinh sạch mặt, miệng cho trẻ sau mỗi lần trẻ bú sữa hay ăn.
• Tránh các loại thức ăn có thể làm trẻ bị dị ứng.
• SODERMIX® – Giải pháp điều trị tại nhà KHÔNG CORTICOID cho trẻ bị chàm. Là sản phẩm đầu tiên và duy nhất có Enzyme Superoxide Dismutase (SOD) tự nhiên từ chiết xuất cà chua xanh vì vậy lành tính với mọi loại da, an toàn cho trẻ nhỏ. Sử dụng ngày 2 lần giúp kiểm soát viêm da cơ địa đồng thời dưỡng ẩm và phục hồi tổn thương trên da.

Xem thêm về Sodermix cream tại đây: Cách dùng và lưu ý khi sử dụng sản phẩm SODERMIX® ?

7. Biện pháp phòng ngừa chàm da ở trẻ sơ sinh

Phòng tránh chàm da ở trẻ sơ sinh là đặc biệt quan trọng bởi vì đa số trường hợp viêm da cơ địa là mãn tính và hay tái phát. Ngoại trừ nguyên nhân do di truyền, các nguyên nhân khác đến từ môi trường có thể phòng tránh được bằng các biện pháp sau:

• Chế độ dinh dưỡng: Nên để bé bú sữa mẹ càng lâu càng tốt khi trẻ đang ở độ tuổi sơ sinh. Các mẹ chỉ nên cho con ăn dặm từ tháng thứ 6 trở đi.
• Tránh những các thực phẩm dễ gây dị ứng như: lạc, sữa, thực phẩm lên men…
• Nơi ở của trẻ cần phải sạch sẽ: Thường xuyên vệ sinh nhà cửa, đặc biệt là đệm, chăn, gối, giường của trẻ.
• Môi trường trẻ tiếp xúc cần phải thoáng, không khói thuốc, không thú nuôi, không bụi bẩn, không nước hoa.
• Luôn dưỡng ẩm cho da trẻ nhất là khi thời tiết hanh khô.
• Vệ sinh thân thể bé thường xuyên: Với trẻ sơ sinh, nên thường xuyên thay tã cho trẻ.

Trên đây là những thông tin cần biết về bệnh chàm da ở trẻ sơ sinh. Tuy không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, xong chàm sữa có thể gây khó chịu và làm mất tính thẩm mỹ trên da của con sau này. Do đó, các bậc phụ huynh cần lưu ý để phát hiện và điều trị bệnh càng sớm càng tốt.